دوره 17، شماره 1 - ( بهار 1394 )                   جلد 17 شماره 1 صفحات 45-35 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print

زمانِ دستوری در زبان فارسی؛ نگاهی نو بر پایۀ یک الگوی شناختی آرمانی
مرتضی دستلان* 1، زینب محمدابراهیمی2 ، راضیه مهدی‌بیرقدار3 ، بلقیس روشن4
1- دانشجوی دکتری، رشته زبان شناسی همگانی، گروه زبان شناسی، دانشگاه پیام نور
2- استادیار، گروه زبان شناسی، دانشگاه شهید بهشتی
3- استادیار، گروه زبان‌شناسی، دانشگاه پیام نور
4- دانشیار، گروه زبان شناسی، دانشگاه پیام نور
چکیده:   (2830 مشاهده)
هدف: آگاهی از زمان تجربه‌ای کاملاً ذهنی است که برخلاف تجربۀ مکانی با هیچ­یک از حواس بشر دریافت ­شدنی نیست، اگرچه همه آن را درک می‌کنند. هدف این پژوهش، ارائۀ نگاهی نو به چگونگی مفهوم­ سازی زمان در زبان فارسی در قالب زبان­شناسی شناختی و بر پایۀ یک الگوی شناختی آرمانی است.
روش: در این راستا، ابتدا مفهوم زمان از جنبه‌های فلسفی و رده‌شناختی و سپس الگوی شناختی مورد نظر بررسی و تبیین شد.
نتیجه ­گیری: با الهام از نظریه ­های لانگ کر در تقسیم‌بندی جدید اجزای تشکیل‌دهندۀ گروه فعلی نشان ‌داده شد که گروه­ های فعلی در زبان فارسی نیز به دو جزء اسناد زمینه‌ساز و هسته ‌بند تقسیم می‌شوند و این اسنادهای زمینه‌ساز هستند که بیانگر زمان دستوری در زبان فارسی­ اند. سپس تک­واژهایی که به عنوان اسناد زمینه‌ساز، بیانگر زمان دستوری در زمان­های گذشته، حال و آینده هستند ‌بررسی و تعیین شد و جایگاه هر یک از این اسنادها در الگوی شناختی آرمانی تعیین و نشان داده شد که این اسنادها با عناصر موجود در این الگو انطباق کامل دارند.
واژه‌های کلیدی: زمان، زمان دستوری، الگوی شناختی آرمانی، زبانشناسی شناختی
متن کامل [PDF 1646 kb]   (2613 دریافت)    
موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1393/8/28 | پذیرش: 1393/10/28 | انتشار: 1394/1/1
بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.