یکشنبه 14 خرداد 1402
| English
دوره 24، شماره 4 - ( زمستان 1401 )
جلد 24 شماره 4 صفحات 28-15 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Jebraeili H, Sadafi A, Moradi A. The simple and latent patterns of the relationship between rational and intuitive decision-making with personality function and impulsive, risky and self-destructive behavior. Advances in Cognitive Sciences 2023; 24 (4) :15-28
URL: http://icssjournal.ir/article-1-1449-fa.html
URL: http://icssjournal.ir/article-1-1449-fa.html
جبرائیلی هاشم، صدفی آیدا، مرادی آسیه. رابطه ساده و الگوهای نهفته ارتباط بین تصمیم‌گیری منطقی و شهودی با کارکرد شخصیت و رفتار تکانشی، پرخطر و خود مخرب. تازه های علوم شناختی. 1401; 24 (4) :15-28
هاشم جبرائیلی* 
1، آیدا صدفی2، آسیه مرادی3
1، آیدا صدفی2، آسیه مرادی3
1- استادیار روان‌شناسی سلامت، گروه روان‌شناسی، دانشکده علوم اجتماعی و تربیتی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
2- کارشناسی ارشد روان‌شناسی عمومی، دانشکده علوم اجتماعی و تربیتی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
3- استادیار روان‌شناسی تربیتی، گروه روان‌شناسی، دانشکده علوم اجتماعی و تربیتی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
2- کارشناسی ارشد روان‌شناسی عمومی، دانشکده علوم اجتماعی و تربیتی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
3- استادیار روان‌شناسی تربیتی، گروه روان‌شناسی، دانشکده علوم اجتماعی و تربیتی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
چکیده: (278 مشاهده)
مقدمه: با توجه به اهمیت شناسایی و درک عمیق عوامل تأثیرگذار بر رفتارهای پرخطر و عملکرد واقعی زندگی روزمره، پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه ساده و الگوهای نهفته ارتباط بین تصمیم‌گیری منطقی و شهودی با کارکرد شخصیت و رفتار تکانشی، پرخطر و خود مخرب انجام شد.
روش کار: در یک مطالعه همبستگی که به صورت مقطعی اجرا شد، 428 فرد بزرگسال از جمعیت غیر بالینی ایران انتخاب و با استفاده از پرسشنامه رفتار پرخطر، تکانشی و خود مخرب، مقیاس سبک تصمیم‌گیری منطقی و شهودی و فرم کوتاه شاخص‌های شدت مشکلات شخصیتی مورد سنجش قرار گرفتند. داده‌ها با به کارگیری آزمون‌های همبستگی، تحلیل عاملی تأییدی و تحلیل نیمرخ نهفته مورد تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: سبک تصمیم‌گیری شهودی با پرخاشگری، رفتار جنسی پرخطر، صدمه به خود و اعمال مجرمانه دارای همبستگی معنادار مثبت (12/0=r تا 17/0=r) بود. بین سبک تصمیم‌گیری شهودی و تمام حوزه‌های عملکرد شخصیت (خودکنترلی، انسجام هویت، مسئولیت‌پذیری، قابلیت رابطه‌ای و انطباق اجتماعی) رابطه معنادار منفی (19/0-=r تا 32/0-=r) وجود داشت. تحلیل الگوهای نهفته ارتباط بین سبک‌های تصمیم‌گیری و کارکرد شخصیت به استخراج سه نیمرخ منجر شد، یکی از نیمرخ‌ها با تصمیم‌گیری شهودی و کارکرد پایین شخصیت و یکی دیگر از آنها با تصمیم‌گیری منطقی و کارکرد شخصیت بالا هم‌خوانی داشت.
نتیجه‌گیری: اگرچه سبک تصمیم‌گیری با میزان مبادرت به تعدادی از رفتارهای پرخطر ارتباط دارد، اما ارتباط سبک‌های تصمیم‌گیری با عملکرد واقعی روزمره در حوزه‌های خودکنترلی، انسجام هویت، مسئولیت‌پذیری، قابلیت رابطه‌ای و انطباق اجتماعی بیشتر است و آموزش و ترغیب تصمیم‌گیری منطقی می‌تواند به بهبود عملکرد افراد در این زمینه‌ها کمک کند.
روش کار: در یک مطالعه همبستگی که به صورت مقطعی اجرا شد، 428 فرد بزرگسال از جمعیت غیر بالینی ایران انتخاب و با استفاده از پرسشنامه رفتار پرخطر، تکانشی و خود مخرب، مقیاس سبک تصمیم‌گیری منطقی و شهودی و فرم کوتاه شاخص‌های شدت مشکلات شخصیتی مورد سنجش قرار گرفتند. داده‌ها با به کارگیری آزمون‌های همبستگی، تحلیل عاملی تأییدی و تحلیل نیمرخ نهفته مورد تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: سبک تصمیم‌گیری شهودی با پرخاشگری، رفتار جنسی پرخطر، صدمه به خود و اعمال مجرمانه دارای همبستگی معنادار مثبت (12/0=r تا 17/0=r) بود. بین سبک تصمیم‌گیری شهودی و تمام حوزه‌های عملکرد شخصیت (خودکنترلی، انسجام هویت، مسئولیت‌پذیری، قابلیت رابطه‌ای و انطباق اجتماعی) رابطه معنادار منفی (19/0-=r تا 32/0-=r) وجود داشت. تحلیل الگوهای نهفته ارتباط بین سبک‌های تصمیم‌گیری و کارکرد شخصیت به استخراج سه نیمرخ منجر شد، یکی از نیمرخ‌ها با تصمیم‌گیری شهودی و کارکرد پایین شخصیت و یکی دیگر از آنها با تصمیم‌گیری منطقی و کارکرد شخصیت بالا هم‌خوانی داشت.
نتیجه‌گیری: اگرچه سبک تصمیم‌گیری با میزان مبادرت به تعدادی از رفتارهای پرخطر ارتباط دارد، اما ارتباط سبک‌های تصمیم‌گیری با عملکرد واقعی روزمره در حوزه‌های خودکنترلی، انسجام هویت، مسئولیت‌پذیری، قابلیت رابطه‌ای و انطباق اجتماعی بیشتر است و آموزش و ترغیب تصمیم‌گیری منطقی می‌تواند به بهبود عملکرد افراد در این زمینه‌ها کمک کند.
نوع مطالعه: پژوهشي اصیل |
موضوع مقاله:
روان شناسی شناختی
دریافت: 1401/5/20 | پذیرش: 1401/8/5 | انتشار: 1401/11/30
دریافت: 1401/5/20 | پذیرش: 1401/8/5 | انتشار: 1401/11/30
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
