سه شنبه 18 بهمن 1401
| English
هاشم جبرائیلی*1، آیدا صدفی1، آسیه مرادی1
1- دانشگاه رازی
چکیده: (53 مشاهده)
مقدمه: با توجه به اهمیت شناسایی و درک عمیق عوامل تأثیر گذار بر رفتارهای پرخطر و عملکرد واقعی زندگی روزمره، پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه ساده و الگوهای نهفته ارتباط بین تصمیم گیری منطقی و شهودی با کارکرد شخصیت و رفتار تکانشی، پرخطر و خود مخرب انجام شد.
روش: در یک مطالعه همبستگی که به صورت مقطعی اجرا شد، 428 فرد بزرگ‌سال از جمعیت غیر بالینی ایران انتخاب و با استفاده از پرسشنامه رفتار پرخطر، تکانشی و خود مخرب، مقیاس سبک تصمیم گیری منطقی و شهودی و فرم کوتاه شاخص‌های شدت مشکلات شخصیتی مورد سنجش قرار گرفتند. داده‌ها با به‌کارگیری آزمون‌های همبستگی، تحلیل عاملی تأییدی و تحلیل نیمرخ نهفته مورد تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: سبک تصمیم گیری منطقی با پرخاشگری، قمار بازی، رفتار جنسی پرخطر، رفتار بی‌مهابا و اعمال مجرمانه دارای همبستگی معنادار منفی (13/0-=r تا 24/-0=r)، و سبک تصمیم گیری شهودی با پرخاشگری، رفتار جنسی پرخطر، صدمه به خود و اعمال مجرمانه دارای همبستگی معنادار مثبت (12/0=r تا 17/0=r) بود. بین سبک تصمیم گیری منطقی و تمام حوزه‌های عملکرد شخصیت (خود کنترلی، انسجام هویت، مسئولیت پذیری، قابلیت رابطه‌ای و انطباق اجتماعی) رابطه معنادار مثبت (31/0=r تا 42/0=r) وجود داشت. بین سبک تصمیم گیری شهودی و تمام حوزه های عملکرد شخصیت رابطه معنادار منفی (19/0-=r تا 32/0-=r) وجود داشت. تحلیل الگوهای نهفته ارتباط بین سبک‌های تصمیم گیری و کارکرد شخصیت به استخراج سه نیمرخ منجر شد یکی از نیمرخ‌ها با تصمیم گیری شهودی و کارکرد پایین شخصیت و یکی دیگر از آن‌ها با تصمیم گیری منطقی و کارکرد شخصیت بالا همخوانی داشت.
نتیجه گیری: اگرچه سبک تصمیم گیری با میزان مبادرت به تعدادی از رفتارهای پرخطر ارتباط دارد، اما ارتباط سبک‌های تصمیم گیری با عملکرد واقعی روزمره در حوزه‌های خود کنترلی، انسجام هویت، مسئولیت پذیری، قابلیت رابطه‌ای و انطباق اجتماعی بیشتر است و آموزش و ترغیب تصمیم گیری منطقی می‌تواند به بهبود عملکرد افراد در این زمینه‌ها کمک کند.
روش: در یک مطالعه همبستگی که به صورت مقطعی اجرا شد، 428 فرد بزرگ‌سال از جمعیت غیر بالینی ایران انتخاب و با استفاده از پرسشنامه رفتار پرخطر، تکانشی و خود مخرب، مقیاس سبک تصمیم گیری منطقی و شهودی و فرم کوتاه شاخص‌های شدت مشکلات شخصیتی مورد سنجش قرار گرفتند. داده‌ها با به‌کارگیری آزمون‌های همبستگی، تحلیل عاملی تأییدی و تحلیل نیمرخ نهفته مورد تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: سبک تصمیم گیری منطقی با پرخاشگری، قمار بازی، رفتار جنسی پرخطر، رفتار بی‌مهابا و اعمال مجرمانه دارای همبستگی معنادار منفی (13/0-=r تا 24/-0=r)، و سبک تصمیم گیری شهودی با پرخاشگری، رفتار جنسی پرخطر، صدمه به خود و اعمال مجرمانه دارای همبستگی معنادار مثبت (12/0=r تا 17/0=r) بود. بین سبک تصمیم گیری منطقی و تمام حوزه‌های عملکرد شخصیت (خود کنترلی، انسجام هویت، مسئولیت پذیری، قابلیت رابطه‌ای و انطباق اجتماعی) رابطه معنادار مثبت (31/0=r تا 42/0=r) وجود داشت. بین سبک تصمیم گیری شهودی و تمام حوزه های عملکرد شخصیت رابطه معنادار منفی (19/0-=r تا 32/0-=r) وجود داشت. تحلیل الگوهای نهفته ارتباط بین سبک‌های تصمیم گیری و کارکرد شخصیت به استخراج سه نیمرخ منجر شد یکی از نیمرخ‌ها با تصمیم گیری شهودی و کارکرد پایین شخصیت و یکی دیگر از آن‌ها با تصمیم گیری منطقی و کارکرد شخصیت بالا همخوانی داشت.
نتیجه گیری: اگرچه سبک تصمیم گیری با میزان مبادرت به تعدادی از رفتارهای پرخطر ارتباط دارد، اما ارتباط سبک‌های تصمیم گیری با عملکرد واقعی روزمره در حوزه‌های خود کنترلی، انسجام هویت، مسئولیت پذیری، قابلیت رابطه‌ای و انطباق اجتماعی بیشتر است و آموزش و ترغیب تصمیم گیری منطقی می‌تواند به بهبود عملکرد افراد در این زمینه‌ها کمک کند.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
