دوشنبه 17 اردیبهشت 1403
| English
دوره 24، شماره 2 - ( تابستان 1401 )
جلد 24 شماره 2 صفحات 140-127 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Research code: 2659141
Ethics code: IR.UI.REC.1399.096
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Hadi F, Tavakkoli M, Nilforooshan P. Development and validation of elderly cognitive reserve scale. Advances in Cognitive Sciences 2022; 24 (2) :127-140
URL: http://icssjournal.ir/article-1-1369-fa.html
URL: http://icssjournal.ir/article-1-1369-fa.html
هادی فاطمه، توکلی ماهگل، نیلفروشان پریسا. طراحی و اعتباریابی مقیاس اندوخته شناختی سالمندان. تازه های علوم شناختی. 1401; 24 (2) :127-140
فاطمه هادی1 
، ماهگل توکلی* 2، پریسا نیلفروشان3
، ماهگل توکلی* 2، پریسا نیلفروشان3
1- کارشناسی ارشد علوم شناختی، گروه روان‌شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
2- استادیار روان‌شناسی، گروه روان‌شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
3- دانشیار مشاوره، گروه مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
2- استادیار روان‌شناسی، گروه روان‌شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
3- دانشیار مشاوره، گروه مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
چکیده: (1027 مشاهده)
مقدمه: اندوخته شناختی با هدف توضیح تفاوت‌های فردی در آسیب‌پذیری نسبت به تغییرات مغزی و تفاوت در بروز علایم بالینی ایجاد شده است. هدف این پژوهش طراحی و اعتباریابی ابزاری جهت اندازه‌گیری اندوخته شناختی سالمندان و مقایسه آن در دو گروه سالم و مبتلا به نقص شناختی خفیف بود.
روش کار: روش پژوهش پیمایشی و علی_مقایسه‌ای بود. پس از مطالعه مبانی نظری اندوخته شناختی و بررسی ابزارهای موجود، مقیاس مورد نظر ساخته شد و روایی صوری و محتوایی آن توسط چهار متخصص سالمندی بررسی و تایید شد. این مقیاس بر روی ۱۰۰سالمند (زن=۵3 و مرد=۴۷) با میانگین سنی (۳۰/6±23/۶۸)، که در سال 99-98 به شیوه نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شده بودند اجرا گردید. همسانی درونی با استفاده از ضریب آلفا کرونباخ، ضریب امگا و پایایی بازآزمایی و روایی به روش همزمان و تشخیصی (تحلیل تمایزات) بررسی شد. میزان همبستگی زیرمقیاس‌ها با یکدیگر و با نمره کل نیز محاسبه شد. در انتها، تفاوت دو گروه (آزمون تی مستقل) و پیشبینی وضعیت شناختی (رگرسیون چندگانه) نیز مورد بررسی قرار گرفت.
یافته‌ها: نتایج نشان‌دهنده ضریب آلفا کرونباخ 623/0α=، ضریب امگا 7/0، پایایی بازآزمون 839/0، روایی همزمان 616/۰، روایی تشخیصی 432/0، نقطه برش 44، میزان حساسیت 2/61 و ویژگی 7/62 بود. رابطه زیرمقیاس‌ها با نمره کل معنادار بود (دستاورد آموزشی 654/۰r=، پیچیدگی شغلی 548/۰ r=و فعالیت‌های فراغتی 947/0 r=(۰۱/۰P<). میانگین اندوخته شناختی در گروه سالم در مقایسه با گروه نقص شناختی خفیف بالاتر بود (0۰۱/۰P<) و تحلیل رگرسیون برای دو متغیر سن و اندوخته شناختی معنادار بود (۰۱/۰P<).
نتیجه‌گیری: یافته‌ها نشان‌دهنده روایی و پایایی مطلوب مقیاس اندوخته شناختی سالمندان است. با لحاظ محدودیت‌های ابزارهای خارجی و متناسب بودن این مقیاس با فرهنگ ایرانی، جهت انجام پژوهش‌ها در حوزه سالمندی پیشنهاد می‌گردد.
روش کار: روش پژوهش پیمایشی و علی_مقایسه‌ای بود. پس از مطالعه مبانی نظری اندوخته شناختی و بررسی ابزارهای موجود، مقیاس مورد نظر ساخته شد و روایی صوری و محتوایی آن توسط چهار متخصص سالمندی بررسی و تایید شد. این مقیاس بر روی ۱۰۰سالمند (زن=۵3 و مرد=۴۷) با میانگین سنی (۳۰/6±23/۶۸)، که در سال 99-98 به شیوه نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شده بودند اجرا گردید. همسانی درونی با استفاده از ضریب آلفا کرونباخ، ضریب امگا و پایایی بازآزمایی و روایی به روش همزمان و تشخیصی (تحلیل تمایزات) بررسی شد. میزان همبستگی زیرمقیاس‌ها با یکدیگر و با نمره کل نیز محاسبه شد. در انتها، تفاوت دو گروه (آزمون تی مستقل) و پیشبینی وضعیت شناختی (رگرسیون چندگانه) نیز مورد بررسی قرار گرفت.
یافته‌ها: نتایج نشان‌دهنده ضریب آلفا کرونباخ 623/0α=، ضریب امگا 7/0، پایایی بازآزمون 839/0، روایی همزمان 616/۰، روایی تشخیصی 432/0، نقطه برش 44، میزان حساسیت 2/61 و ویژگی 7/62 بود. رابطه زیرمقیاس‌ها با نمره کل معنادار بود (دستاورد آموزشی 654/۰r=، پیچیدگی شغلی 548/۰ r=و فعالیت‌های فراغتی 947/0 r=(۰۱/۰P<). میانگین اندوخته شناختی در گروه سالم در مقایسه با گروه نقص شناختی خفیف بالاتر بود (0۰۱/۰P<) و تحلیل رگرسیون برای دو متغیر سن و اندوخته شناختی معنادار بود (۰۱/۰P<).
نتیجه‌گیری: یافته‌ها نشان‌دهنده روایی و پایایی مطلوب مقیاس اندوخته شناختی سالمندان است. با لحاظ محدودیت‌های ابزارهای خارجی و متناسب بودن این مقیاس با فرهنگ ایرانی، جهت انجام پژوهش‌ها در حوزه سالمندی پیشنهاد می‌گردد.
نوع مطالعه: پژوهشي اصیل |
موضوع مقاله:
روان شناسی شناختی
دریافت: 1400/9/6 | پذیرش: 1401/3/5 | انتشار: 1401/5/20
دریافت: 1400/9/6 | پذیرش: 1401/3/5 | انتشار: 1401/5/20
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
