دوشنبه 24 اردیبهشت 1403
| English
دوره 12، شماره 2 - ( تابستان 1389 )
جلد 12 شماره 2 صفحات 82-69 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Ekhtiari H, Alam-Mehrjerdi Z, Hassani-Abharian P, Nouri M, Farnam R, Mokri A. Examination and Evaluation of Craving-Inductive Verbal Cues among Persian-Speaking Methamphetamine Abusers. Advances in Cognitive Sciences 2010; 12 (2) :69-82
URL: http://icssjournal.ir/article-1-109-fa.html
URL: http://icssjournal.ir/article-1-109-fa.html
اختیاری حامد، علم‌مهرجردی زهرا، حسنی ابهریان پیمان، نوری مهری، فرنام رابرت، مکری آذرخش. بررسی و ارزیابی واژههای القاکنندۀ ولع مصرف، در سوءمصرف‌کنندگان مت‌آمفتامین فارسی‌زبان. تازه های علوم شناختی. 1389; 12 (2) :69-82
حامد اختیاری* 
1، زهرا علم‌مهرجردی1 ، پیمان حسنی ابهریان2 ، مهری نوری1 ، رابرت فرنام1 ، آذرخش مکری1
1، زهرا علم‌مهرجردی1 ، پیمان حسنی ابهریان2 ، مهری نوری1 ، رابرت فرنام1 ، آذرخش مکری1
1- مرکز ملی مطالعات اعتیاد ایران، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران.
2- پژوهشکده علوم شناختی، پردیس، ایران.
2- پژوهشکده علوم شناختی، پردیس، ایران.
چکیده: (2929 مشاهده)
هدف: ولع مصرف، هستۀ اصلی مصرف مواد است و مت‌آمفتامین شیشه، یک مادۀ محرک رایج در ایران است که در مواجهه با نشانه‌های مصرف، ولع شدیدی ایجاد میکند. هدف اصلی این مطالعه، طراحی و ساخت ابزار سنجش ولع مصرف القاشدۀ کلامی، در سوءمصرف‌کنندگان مت‌آمفتامین است.
روش: در این مطالعه، ابتدا ۱۵ سوءمصرف‌کننده، واژه‌هایی را که خواندن یا شنیدن آنها در ایشان ولع مصرف ایجاد میکرد، مشخص کردند. در مرحلۀ بعد، این واژه‌ها که ۱۳۳ عدد و در هفت طبقۀ مواد، وسایل مرتبط، ابزار، مکانها، عملکردها، خلقیات، عواطف و اشخاص دستهبندی شده بودند، همراه با ۱۶ کلمۀ خنثی، در قالب یک پرسشنامۀ لیکرتی پنج‌درجه‌ای، در اختیار ۳۰ آزمودنی که به صورت تصادفی و بر اساس معیار تشخیصی DSM-IV-TR برای وابستگی به مت‌آمفتامین، از کلینیک مرکز ملی مطالعات اعتیاد ایران انتخاب شده بودند، قرار داده شدند. ابتدا اطلاعات جمعیتشناختی و نیم‌رخ مصرف مت‌آمفتامین آزمودنی‌ها بر اساس مقیاس شدت اعتیاد- فرم لایت جمع‌آوری و سپس قدرت القاکنندگی این واژه‌ها ارزیابی شد. پس از آن، داده‌ها به وسیلۀ نرم‌افزار آماری SPSS-۱۶، با استفاده از شاخص‌های توصیفی آنالیز آماری شد.
یافته ها: واژههای شیشه، مواد و جنس، پول، لولۀ شیشه‌ای و کیف پول، پایپ، فندک و زرورق، محل تهیۀ مواد، خانۀ مجردی و اتاق مصرف، دیدن دوستان، بحث خانوادگی، تحریک جنسی، وسوسه، عصبانیت و افسردگی و در نهایت هم‌مصرف، فروشندۀ شیشه و همبازی، بیشترین اثر القایی ولع مصرف را نشان دادند. به این ترتیب، فهرست واژه‌گان طراحی شد. سپس به منظور ارزیابی انحراف توجه و سنجش ولع مصرف، ۲۴ واژۀ مؤثر، در چهار گروه شش واژه‌ای و دو گروه خنثی، برای استفاده در آزمون استروپ اعتیاد و نیز برنامۀ کامپیوتری سنجش انحراف توجه معرفی شد.
نتیجه‌گیری: ابزارهای بومی سنجش ولع مصرف، می‌توانند علاوه بر ایجاد امکان پژوهش در این حوزه، در طراحی و اجرای مداخلات روان‌شناختی پیشگیری از عود به کار روند. در این مطالعه، مجموعه‌ای از این واژگان و توانمندی آنها معرفی و تحلیل شد.
روش: در این مطالعه، ابتدا ۱۵ سوءمصرف‌کننده، واژه‌هایی را که خواندن یا شنیدن آنها در ایشان ولع مصرف ایجاد میکرد، مشخص کردند. در مرحلۀ بعد، این واژه‌ها که ۱۳۳ عدد و در هفت طبقۀ مواد، وسایل مرتبط، ابزار، مکانها، عملکردها، خلقیات، عواطف و اشخاص دستهبندی شده بودند، همراه با ۱۶ کلمۀ خنثی، در قالب یک پرسشنامۀ لیکرتی پنج‌درجه‌ای، در اختیار ۳۰ آزمودنی که به صورت تصادفی و بر اساس معیار تشخیصی DSM-IV-TR برای وابستگی به مت‌آمفتامین، از کلینیک مرکز ملی مطالعات اعتیاد ایران انتخاب شده بودند، قرار داده شدند. ابتدا اطلاعات جمعیتشناختی و نیم‌رخ مصرف مت‌آمفتامین آزمودنی‌ها بر اساس مقیاس شدت اعتیاد- فرم لایت جمع‌آوری و سپس قدرت القاکنندگی این واژه‌ها ارزیابی شد. پس از آن، داده‌ها به وسیلۀ نرم‌افزار آماری SPSS-۱۶، با استفاده از شاخص‌های توصیفی آنالیز آماری شد.
یافته ها: واژههای شیشه، مواد و جنس، پول، لولۀ شیشه‌ای و کیف پول، پایپ، فندک و زرورق، محل تهیۀ مواد، خانۀ مجردی و اتاق مصرف، دیدن دوستان، بحث خانوادگی، تحریک جنسی، وسوسه، عصبانیت و افسردگی و در نهایت هم‌مصرف، فروشندۀ شیشه و همبازی، بیشترین اثر القایی ولع مصرف را نشان دادند. به این ترتیب، فهرست واژه‌گان طراحی شد. سپس به منظور ارزیابی انحراف توجه و سنجش ولع مصرف، ۲۴ واژۀ مؤثر، در چهار گروه شش واژه‌ای و دو گروه خنثی، برای استفاده در آزمون استروپ اعتیاد و نیز برنامۀ کامپیوتری سنجش انحراف توجه معرفی شد.
نتیجه‌گیری: ابزارهای بومی سنجش ولع مصرف، می‌توانند علاوه بر ایجاد امکان پژوهش در این حوزه، در طراحی و اجرای مداخلات روان‌شناختی پیشگیری از عود به کار روند. در این مطالعه، مجموعه‌ای از این واژگان و توانمندی آنها معرفی و تحلیل شد.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
