پنجشنبه 11 دی 1404
| English
دوره 27، شماره 2 - ( تابستان 1404 )
جلد 27 شماره 2 صفحات 49-30 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Ethics code: IR.UMA.REC.1403.052
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Khoshsorour S, Narimani M, Basharpour S. Investigating the relationship between facial emotion recognition and subclinical autism spectrum symptoms in adolescents: A model examining the moderating role of executive functions (cognitive flexibility, inhibition, and working memory). Advances in Cognitive Sciences 2025; 27 (2) :30-49
URL: http://icssjournal.ir/article-1-1740-fa.html
URL: http://icssjournal.ir/article-1-1740-fa.html
خوشسرور سحر، نریمانی محمد، بشرپور سجاد. بررسی رابطه بازشناسی هیجان چهرهای و علائم زیربالینی اُتیسم در نوجوانان: ارائه مدل با آزمون نقش تعدیلکنندگی کارکردهای اجرایی (انعطافپذیری شناختی، بازداری، حافظه کاری). تازه های علوم شناختی. 1404; 27 (2) :30-49
سحر خوشسرور1 
، محمد نریمانی*2 ، سجاد بشرپور2
، محمد نریمانی*2 ، سجاد بشرپور2
1- دانشجوی دکتری روانشناسی، گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
2- استاد گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
2- استاد گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
چکیده: (938 مشاهده)
مقدمه: سطح بالای صفات اُتیستیک در نوجوانان، پیامدهای منفی آموزشی و اجتماعی را به همراه دارد؛ بنابراین شناسایی عوامل مؤثر بر آن ضروری است. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بازشناسی هیجان چهرهای و علائم زیربالینی اُتیسم با نقش تعدیلکنندگی کارکردهای اجرایی (انعطافپذیری شناختی، بازداری، حافظه کاری) انجام شد.
روش کار: این پژوهش از نوع توصیفی_همبستگی بود و به روش مدلیابی معادلات ساختاری صورت گرفت. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی دانشآموزان پایه دوازدهم مدارس دولتی شهر تهران در سال تحصیلی 1403-1402 بود. از میان آنها به روش نمونهگیری تصادفی خوشهای چند مرحلهای، تعداد 280 نفر (151 دختر و 129 پسر) انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس اُتیسمبهر، آزمون 60 چهره Ekman و نسخه رایانهای آزمونهای دستهبندی کارتهای ویسکانسین، استروپ و حافظه کاری Daneman و Carpenter بود. دادهها با استفاده از روش پیشرفته آماری مدلیابی معادلات ساختاری، در نرمافزار Smart PLS 3 تحلیل شد.
یافتهها: نتایج نشان داد که بازشناسی هیجان چهرهای بر علائم زیربالینی اُتیسم تأثیر معناداری دارد (211/2 t=،324/0-=β). از کارکردهای اجرایی، فقط انعطافپذیری شناختی بر علائم زیربالینی اُتیسم تأثیر معناداری داشت (958/2 t=،367/0=β). همچنین، نتایج در مورد نقش تعدیلکنندگی کارکردهای اجرایی حاکی از آن بود که انعطافپذیری شناختی (174/2 t=،317/0=β) و بازداری (975/1 t=،212/0=β) در رابطه بین بازشناسی هیجان چهرهای با علائم زیربالینی اُتیسم اثر تعدیلکننده داشتند.
نتیجهگیری: نتایج نشان داد مؤلفههایی از کارکردهای اجرایی (انعطافپذیری شناختی و بازداری) نقش تعدیلگر نسبی در رابطه بین بازشناسی هیجان چهرهای و علائم زیربالینی اُتیسم دارند. بر این اساس، به رواندرمانگران توصیه میشود نقش کارکردهای شناختی را در مداخلات آموزشی و درمانی نوجوانان با علائم زیربالینی اُتیسم مدنظر قرار دهند.
روش کار: این پژوهش از نوع توصیفی_همبستگی بود و به روش مدلیابی معادلات ساختاری صورت گرفت. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی دانشآموزان پایه دوازدهم مدارس دولتی شهر تهران در سال تحصیلی 1403-1402 بود. از میان آنها به روش نمونهگیری تصادفی خوشهای چند مرحلهای، تعداد 280 نفر (151 دختر و 129 پسر) انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس اُتیسمبهر، آزمون 60 چهره Ekman و نسخه رایانهای آزمونهای دستهبندی کارتهای ویسکانسین، استروپ و حافظه کاری Daneman و Carpenter بود. دادهها با استفاده از روش پیشرفته آماری مدلیابی معادلات ساختاری، در نرمافزار Smart PLS 3 تحلیل شد.
یافتهها: نتایج نشان داد که بازشناسی هیجان چهرهای بر علائم زیربالینی اُتیسم تأثیر معناداری دارد (211/2 t=،324/0-=β). از کارکردهای اجرایی، فقط انعطافپذیری شناختی بر علائم زیربالینی اُتیسم تأثیر معناداری داشت (958/2 t=،367/0=β). همچنین، نتایج در مورد نقش تعدیلکنندگی کارکردهای اجرایی حاکی از آن بود که انعطافپذیری شناختی (174/2 t=،317/0=β) و بازداری (975/1 t=،212/0=β) در رابطه بین بازشناسی هیجان چهرهای با علائم زیربالینی اُتیسم اثر تعدیلکننده داشتند.
نتیجهگیری: نتایج نشان داد مؤلفههایی از کارکردهای اجرایی (انعطافپذیری شناختی و بازداری) نقش تعدیلگر نسبی در رابطه بین بازشناسی هیجان چهرهای و علائم زیربالینی اُتیسم دارند. بر این اساس، به رواندرمانگران توصیه میشود نقش کارکردهای شناختی را در مداخلات آموزشی و درمانی نوجوانان با علائم زیربالینی اُتیسم مدنظر قرار دهند.
واژههای کلیدی: انعطافپذیری شناختی، بازداری، بازشناسی هیجان چهرهای، حافظه کاری، علائم زیربالینی اُتیسم
نوع مطالعه: پژوهشي اصیل |
موضوع مقاله:
علوم اعصاب شناختی
دریافت: 1403/9/20 | پذیرش: 1404/6/30 | انتشار: 1404/7/13
دریافت: 1403/9/20 | پذیرش: 1404/6/30 | انتشار: 1404/7/13
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
