دکتری زبانشناسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
چکیده: (2567 مشاهده)
هدف: یکی از زمینههای مورد توجه در علم میانرشتهای روانشناسی زبان، مقایسۀ تواناییهای زبانی کودکان طبیعی و کودکانی است که در برخی جنبههای زبانی مانند خواندن با دشواری مواجه اند. پارهای از پژوهشها نشان میدهند که کودکان خوانشپریش علاوه بر نقص در پردازش واجشناختی در آزمونهای نحوی، بهویژه ساختارهای پیچیدۀ نحوی، ضعیفتر از کودکان طبیعی عمل میکنند. هدف این مقاله، بررسی و مقایسۀ آگاهی نحوی کودکان طبیعی و خوانشپریش پایههای دوم و سوم ابتدایی در زبان فارسی است.
روش: بدین منظور 20 دانشآموز خوانشپریش و 40 دانشآموز طبیعی دختر پایۀ دوم و سوم ابتدایی از طریق آزمون آگاهی نحوی که شامل دو زیرآزمون قضاوت دستوری و تصحیح جملات بود ارزیابی شدند. در زیرآزمونهای مذکور توانایی قضاوت دستوری و تصحیح جملات ساده و موصولی از نوع فاعل-فاعل بررسی شد. شاخصهای نحوی مورد مطالعه در این جملات عبارت بودند از مطابقت فعل و فاعل به لحاظ ’شخص‘، ’شمار‘ و ’شخص و شمار‘.
یافته ها: بررسی و تحلیل دادهها نشان داد که کودکان خوانشپریش در کل آزمون آگاهی نحوی و هر یک از زیرآزمونهای آن ضعیفتر از کودکان طبیعی عمل می کنند و میزان خطاهای آنها بیشتر است. تحلیل آماری آزمون تی مستقل حاکی از آن بود که تفاوت عملکرد کودکان خوانش پریش و کودکان طبیعی در کل آزمون نحوی کاملاً معنادار است. از سوی دیگر، مقایسۀ دادهها به لحاظ رشدی نیز نشان دهندۀ آن بود که عملکرد کودکان پایۀ سوم ابتدایی هر دو گروه هم در کل آزمون و هم در هریک از زیرآزمونها بهتر از عملکرد کودکان پایۀ دوم ابتدایی است.
نتیجه گیری: نتایج نشان داد که کودکان خوانشپریش فارسی زبان نیاز دارند علاوه بر آگاهی واجشناختی در زمینۀ آگاهی نحوی نیز تقویت شوند.
نوع مطالعه:
پژوهشي اصیل |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1396/8/25 | پذیرش: 1396/8/25 | انتشار: 1396/8/25