Ethics code: IR.UT.IRICSS.REC.1401.037
سپیده بخت1 
، علیرضا مرادی*1 ، تارا رضاپور1 ، میثم صادقی1
، علیرضا مرادی*1 ، تارا رضاپور1 ، میثم صادقی1
1- مؤسسه آموزش عالی علوم شناختی
چکیده: (27 مشاهده)
مقدمه:
چاقی و اضافهوزن از چالشهای اصلی بهداشت عمومی هستند و راهبردهای رایج کاهش وزن اغلب اثربخشی بلندمدت ندارند. پژوهشها نشان دادهاند که تفکر آیندهنگر رویدادی (EFT) میتواند در کاهش وزن و ولع به غذا مؤثر باشد. این مطالعه مداخلهای برخط مبتنی بر EFT طراحی کرده و اعتبار محتوایی و اثربخشی آن را بر شاخص توده بدنی (BMI) و ولع غذا بررسی کرده است.
روش کار: روش مطالعه، آزمایشی ترکیبی (کیفی-کمی) با طراحی پیشآزمون-پسآزمون درونگروهی بود و در سال ۱۴۰۳ اجرا شد. جامعه شامل زنان دارای اضافهوزن و چاقی و متخصصان روانشناسی شناختی و درمانگران کاهش وزن بود. در مرحله کیفی، نسخه اولیه مداخله با مشارکت ۵ زن بررسی و بهبود یافت و ۱۱ متخصص اعتبار محتوایی آن را ارزیابی کردند. پس از نهاییسازی متن مداخله، جذب شرکتکنندگان از طریق انتشار پوستر دعوت در شبکههای اجتماعی صورت گرفت و داوطلبان از طریق پیامرسان تلگرام با پژوهشگر تماس گرفته و پس از غربالگری وارد مطالعه شدند. در بخش کمی، ۲۶ زن در مداخله برخط پنججلسهای (به مدت یک ساعت) شرکت کردند و شاخص توده بدنی (BMI) و ولع به غذا پیش و پس از مداخله از طریق خودگزارشی و پرسشنامه سنجیده شد. تحلیل دادهها با آزمون t و شاخص CVI انجام شد.
یافتهها: میانگین شاخص توده بدنی شرکتکنندگان از 61/30 (7/4SD=) در پیشآزمون به 94/29 (6/4SD=) در پسآزمون کاهش یافت. مداخله اعتبار محتوا قابلقبولی را (9/0CVI=) نشان داد و به طور مؤثر به کاهش وزن (0.008, p-value=0.56۸-Cohen’sD=) کمک کرد. همچنین به طور قابلتوجهی تمایل به غذا (001/0, p-value<779/0Cohen’s D=-) را کاهش داد.
نتیجهگیری: این یافتهها نشان میدهند که مداخله EFT روایی محتوایی مطلوبی دارد و میتواند در کاهش وزن و ولع غذا در زنان دارای اضافهوزن و چاقی مؤثر باشد. با این حال، برای تأیید اثربخشی، مطالعات دقیقتری با گروه کنترل پیشنهاد میشود.
چاقی و اضافهوزن از چالشهای اصلی بهداشت عمومی هستند و راهبردهای رایج کاهش وزن اغلب اثربخشی بلندمدت ندارند. پژوهشها نشان دادهاند که تفکر آیندهنگر رویدادی (EFT) میتواند در کاهش وزن و ولع به غذا مؤثر باشد. این مطالعه مداخلهای برخط مبتنی بر EFT طراحی کرده و اعتبار محتوایی و اثربخشی آن را بر شاخص توده بدنی (BMI) و ولع غذا بررسی کرده است.
روش کار: روش مطالعه، آزمایشی ترکیبی (کیفی-کمی) با طراحی پیشآزمون-پسآزمون درونگروهی بود و در سال ۱۴۰۳ اجرا شد. جامعه شامل زنان دارای اضافهوزن و چاقی و متخصصان روانشناسی شناختی و درمانگران کاهش وزن بود. در مرحله کیفی، نسخه اولیه مداخله با مشارکت ۵ زن بررسی و بهبود یافت و ۱۱ متخصص اعتبار محتوایی آن را ارزیابی کردند. پس از نهاییسازی متن مداخله، جذب شرکتکنندگان از طریق انتشار پوستر دعوت در شبکههای اجتماعی صورت گرفت و داوطلبان از طریق پیامرسان تلگرام با پژوهشگر تماس گرفته و پس از غربالگری وارد مطالعه شدند. در بخش کمی، ۲۶ زن در مداخله برخط پنججلسهای (به مدت یک ساعت) شرکت کردند و شاخص توده بدنی (BMI) و ولع به غذا پیش و پس از مداخله از طریق خودگزارشی و پرسشنامه سنجیده شد. تحلیل دادهها با آزمون t و شاخص CVI انجام شد.
یافتهها: میانگین شاخص توده بدنی شرکتکنندگان از 61/30 (7/4SD=) در پیشآزمون به 94/29 (6/4SD=) در پسآزمون کاهش یافت. مداخله اعتبار محتوا قابلقبولی را (9/0CVI=) نشان داد و به طور مؤثر به کاهش وزن (0.008, p-value=0.56۸-Cohen’sD=) کمک کرد. همچنین به طور قابلتوجهی تمایل به غذا (001/0, p-value<779/0Cohen’s D=-) را کاهش داد.
نتیجهگیری: این یافتهها نشان میدهند که مداخله EFT روایی محتوایی مطلوبی دارد و میتواند در کاهش وزن و ولع غذا در زنان دارای اضافهوزن و چاقی مؤثر باشد. با این حال، برای تأیید اثربخشی، مطالعات دقیقتری با گروه کنترل پیشنهاد میشود.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |