Ethics code: IR.UMA.REC.1403.052
1- دانشگاه محقق اردبیلی
چکیده: (25 مشاهده)
مقدمه: سطح بالای صفات اُتیستیک در نوجوانان، پیامدهای منفی آموزشی و اجتماعی را به همراه دارد؛ بنابراین شناسایی عوامل مؤثر بر آن ضروری است. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه ی بازشناسی هیجان چهره ای و علائم زیربالینی اُتیسم با نقش تعدیل کنندگی کارکردهای اجرایی (انعطاف پذیری شناختی، بازداری، حافظه کاری) انجام شد.
روش کار: این پژوهش از نوع توصیفی- همبستگی بود و به روش مدل یابی معادلات ساختاری صورت گرفت. جامعه ی آماری پژوهش شامل تمامی دانش آموزان پایه دوازدهم مدارس دولتی شهر تهران در سال تحصیلی 1403-1402 بود. از میان آن ها به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای، تعداد 280 نفر (151 دختر و 129 پسر) انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس اُتیسم بهر، آزمون 60 چهره اکمن و نسخه ی رایانه ای آزمون های دسته بندی کارت های ویسکانسین، استروپ و حافظه کاری دانیمن و کارپنتر بود. داده ها با استفاده از روش پیشرفته آماری مدل یابی معادلات ساختاری، در نرم افزار Smart PLS 3 تحلیل شد.
یافته ها: نتایج نشان داد که بازشناسی هیجان چهره ای بر علائم زیربالینی اُتیسم تأثیر معناداری دارد (t=2.211, β=−0.324). از کارکردهای اجرایی، فقط انعطاف پذیری شناختی بر علائم زیربالینی اُتیسم تأثیر معناداری داشت (t=2.958, β=0.367). همچنین، نتایج در مورد نقش تعدیل کنندگی کارکردهای اجرایی حاکی از آن بود که انعطاف پذیری شناختی (t=2.174, β=0.317) و بازداری (t=1.975, β=0.212) در رابطه ی بین بازشناسی هیجان چهره ای با علائم زیربالینی اُتیسم اثر تعدیل کننده داشتند.
نتیجه گیری: نتایج نشان داد مؤلفه هایی از کارکردهای اجرایی (انعطاف پذیری شناختی و بازداری) نقش تعدیل گر نسبی در رابطه ی بین بازشناسی هیجان چهره ای و علائم زیربالینی اُتیسم دارند. بر این اساس، به روان درمانگران توصیه می شود نقش کارکردهای شناختی را در مداخلات آموزشی و درمانی نوجوانان با علائم زیربالینی اُتیسم مدنظر قرار دهند.
نوع مطالعه:
پژوهشي اصیل |
موضوع مقاله:
علوم اعصاب شناختی دریافت: 1403/9/20 | پذیرش: 1404/6/30