دوره 12، شماره 4 - ( زمستان 1389 )
جلد 12 شماره 4 صفحات 12-1 |
برگشت به فهرست نسخه ها
محسن گل‌پرور* 
1، زهرا واثقی1
1، زهرا واثقی1
1- دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان، اصفهان، اصفهان، ایران.
چکیده: (2474 مشاهده)
هدف: بررسی نقش تعدیلکنندۀ اسناد در رابطۀ باور به دنیای عادلانه و واکنش پرخاشگرانه در دانش آموزان دختر.
روش: جامعۀ آماری پژوهش شامل دختران یک هنرستان در شهر اصفهان (۳۶۰ نفر) بود که از بین آنها ۱۸۰ نفر بهصورت تصادفی انتخاب و بهصورت تصادفی در سه موقعیت اسنادیِِ خصمانه، دوستانه و مبهم (هر گروه ۶۰ نفر) جای داده شدند. اسناددهی دانشآموزان هر سه گروه برحسب سه سناریوی موقعیتی دستکاری شد. ابزارهای پژوهش عبارت بودند از: مقیاس باور به دنیای عادلانه برای خود (هشت سئوال)، مقیاس باور به دنیای عادلانه برای دیگران (هشت سئوال)، دردسرآفرینی (سه سئوال)، واکنش پرخاشگرانه (دوسئوال) و پرسشنامۀ مطلوبنمایی اجتماعی (شش سئوال). برای وارد کردن متغیر اسناد موقعیتی (خصمانه، دوستانه، و مبهم) به تحلیلها از کدگذاری متضاد استفاده شد. یافته‌های پرسشنامه‌های پژوهش با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون وتحلیل رگرسیون سلسله مراتبی تعدیلی تحلیل شدند.
یافته‌ها: شواهد حاصل از تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی تعدیلی نشان دادند که متغیر اسناد موقعیتی (خصمانه =۱، دوستانه=۱- و مبهم=۰) و دردسرآفرینی (پایین و بالا) قادرند رابطۀ میان باور به دنیای عادلانه برای خود ودیگران وواکنش پرخاشگرانه را تعدیل کنند. شواهد رگرسیون‌های جداگانه برای دردسرآفرینی پایین و بالا، برحسب سه موقعیت خصمانه، دوستانه ومبهم حاکی از آن بود که در دردسرآفرینی زیاد، باور به دنیای عادلانه برای خود ودیگران با واکنش پرخاشگرانه در گروه اسناد خصمانه رابطۀ مثبت دارد، ولی در دردسر آفرینی پایین و موقعیت دوستانه و مبهم این روابط منفی هستند.
نتیجه‌گیری: اسناد از زمره عناصر شناختی است که واکنش افراد را به موقعیتهای مختلف تعیین می‌کند. بهویژه وقتی که به خصومت و عمدی بودن رفتار فردی که باعث ناکامی شده اسناددهی میشود، باورهایی نظیر باور به دنیای عادلانه، در خدمت نوع اسناددهی و ویژگی‌های فردی افراد،نقش دوگانه و متضاد مییابند.
روش: جامعۀ آماری پژوهش شامل دختران یک هنرستان در شهر اصفهان (۳۶۰ نفر) بود که از بین آنها ۱۸۰ نفر بهصورت تصادفی انتخاب و بهصورت تصادفی در سه موقعیت اسنادیِِ خصمانه، دوستانه و مبهم (هر گروه ۶۰ نفر) جای داده شدند. اسناددهی دانشآموزان هر سه گروه برحسب سه سناریوی موقعیتی دستکاری شد. ابزارهای پژوهش عبارت بودند از: مقیاس باور به دنیای عادلانه برای خود (هشت سئوال)، مقیاس باور به دنیای عادلانه برای دیگران (هشت سئوال)، دردسرآفرینی (سه سئوال)، واکنش پرخاشگرانه (دوسئوال) و پرسشنامۀ مطلوبنمایی اجتماعی (شش سئوال). برای وارد کردن متغیر اسناد موقعیتی (خصمانه، دوستانه، و مبهم) به تحلیلها از کدگذاری متضاد استفاده شد. یافته‌های پرسشنامه‌های پژوهش با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون وتحلیل رگرسیون سلسله مراتبی تعدیلی تحلیل شدند.
یافته‌ها: شواهد حاصل از تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی تعدیلی نشان دادند که متغیر اسناد موقعیتی (خصمانه =۱، دوستانه=۱- و مبهم=۰) و دردسرآفرینی (پایین و بالا) قادرند رابطۀ میان باور به دنیای عادلانه برای خود ودیگران وواکنش پرخاشگرانه را تعدیل کنند. شواهد رگرسیون‌های جداگانه برای دردسرآفرینی پایین و بالا، برحسب سه موقعیت خصمانه، دوستانه ومبهم حاکی از آن بود که در دردسرآفرینی زیاد، باور به دنیای عادلانه برای خود ودیگران با واکنش پرخاشگرانه در گروه اسناد خصمانه رابطۀ مثبت دارد، ولی در دردسر آفرینی پایین و موقعیت دوستانه و مبهم این روابط منفی هستند.
نتیجه‌گیری: اسناد از زمره عناصر شناختی است که واکنش افراد را به موقعیتهای مختلف تعیین می‌کند. بهویژه وقتی که به خصومت و عمدی بودن رفتار فردی که باعث ناکامی شده اسناددهی میشود، باورهایی نظیر باور به دنیای عادلانه، در خدمت نوع اسناددهی و ویژگی‌های فردی افراد،نقش دوگانه و متضاد مییابند.
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |