1- دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
2- استاد روانشناسی تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
3- استادیار روانشناسی تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
چکیده: (835 مشاهده)
مقدمه: دورههای گذار تحصیلی، دورههایی هنجاری و چالشبرانگیز در رشد محسوب میشوند که میتوانند به عنوان نقاط عطفی در مسیر تحصیلی عمل کرده و با ایجاد تغییراتی در سطح شناختی، عملکردهای تحصیلی دانشآموزان را تحت تاثیر قرار دهند. مطالعه حاضر با تکیه بر مدل نظام خویشتن در رشد انگیزش، به بررسی اثرات حمایت ادراک شده از سه عامل اجتماعی (والدین، معلمان و همسالان) بر احساس خودارزشمندی، بهزیستی ذهنی و ابعاد درگیری تحصیلی با نقش تعدیلکنندگی جنسیت و پایگاه اجتماعی_اقتصادی پرداخت.
روش کار: پژوهش حاضر از نوع معادلات ساختاری بود. در این راستا 578 دانشآموز (271 پسر و 307 دختر) واقع در دوره گذار تحصیلی متوسطه دوم شهر تهران با استفاده از روش نمونهگیری خوشهای چند مرحلهای انتخاب شدند و مقیاسهای ادراک حمایت (2015)، پرسشنامه چهار عاملی درگیری تحصیلی (2011)، مقیاس خودارزشمندی (1965)، مقیاس شناختی بهزیستی ذهنی (1984) و مقیاس هیجانی بهزیستی ذهنی (1988) را تکمیل کردند. دادهها با استفاده از روش مدلیابی معادلات ساختاری مورد تحلیل قرار گرفت.
یافتهها: نتایج نشان داد که اولا ادراک حمایت به وسیله هر سه عامل اجتماعی (والدین، معلمان و همسالان) به طور مثبت پیشبینیکننده احساس خودارزشمندی، بهزیستی ذهنی و درگیری تحصیلی دانشآموزان است. ثانیا با بررسی مدل نظری مشخص شد که اثر غیرمستقیم و معنادار ادراک حمایت بر ابعاد درگیری تحصیلی به وسیله هر دو متغیر بهزبستی ذهنی و احساس خودارزشمندی واسطهگری میگردد. نتایج رگرسیون سلسلهمراتبی نشان داد که جنسیت دارای نقش تعدیلکنندگی و جایگاه اجتماعی اقتصادی فاقد این نقش بود.
نتیجهگیری: این پژوهش بر اهمیت هدف قرار دادن هر سه عامل اجتماعی در مداخلات چند سطحی با هدف ارتقاء درگیری تحصیلی، بهزیستی ذهنی و احساس خودارزشمندی دانشآموزان این دوره از انتقال تاکید میکند.
نوع مطالعه:
پژوهشي اصیل |
موضوع مقاله:
آموزش و پرورش و بازتوانی شناختی دریافت: 1401/3/15 | پذیرش: 1401/6/31 | انتشار: 1401/11/30