دوره 25، شماره 1 - ( بهار 1402 )
جلد 25 شماره 1 صفحات 107-90 |
برگشت به فهرست نسخه ها
محمدناصح طالبی1 
، علیرضا مرادی* 2، کامران کاظمی3 ، محمد نامی4
، علیرضا مرادی* 2، کامران کاظمی3 ، محمد نامی4
1- دانشجوی دکتری علوم شناختی-مدل‌سازی، مؤسسه آموزش عالی علوم شناختی، تهران، ایران
2- استاد گروه روانشناسی بالینی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
3- دانشیار گروه مهندسی برق و الکترونیک، دانشگاه صنعتی شیراز، شیراز، ایران
4- استادیار گروه علوم اعصاب، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران
2- استاد گروه روانشناسی بالینی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
3- دانشیار گروه مهندسی برق و الکترونیک، دانشگاه صنعتی شیراز، شیراز، ایران
4- استادیار گروه علوم اعصاب، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران
چکیده: (1193 مشاهده)
مقدمه: خواب یک فرآیند ضروری برای حفظ تعادل همه اعضای بدن است. کم خوابی یک پدیده رایج در جوامع مدرن است، اما اثرات طولانی مدت آن بر عملکرد شناختی مغز کمتر مورد مطالعه علمی قرار گرفته است. علیرغم مطالعات انجام شده در زمینه اندازه‌گیری هوشیاری، هوشیاری و توجه، اجماع کمتری در مورد تأثیرات کم خوابی بر بسیاری از عملکردهای شناختی سطح بالا از جمله کارکردهای ادراک، حافظه و عملکردهای اجرایی وجود دارد.
روش کار: در این مطالعه ما از داده‌های تصاویر تشدید مغناطیسی عملکردی حالت استراحت (rs-fMRI) جمع‌آوری شده توسط دانشگاه استکهلم جهت پروژه خواب استفاده نمودیم. این داده‌ها شامل تصاویر گرفته شده از افراد در دو حالت خواب کامل و محرومیت نسبی از خواب بود. جهت تحلیل تصاویر و مطالعه تفاوت‌های بین دو حالت، نرمافزار FSL را به کار بردیم. بدین منظور ابتدا با انجام آنالیز ICA بر روی تصاویر rs-fMRI، مولفه‌های مستقل مکانی به صورت گروهی استخراج گردیدند و در ادامه مولفه‌های به دست آمده به هفت شبکه مغزی معرفی شده در اطلس Yeo_7networks تخصیص داده شدند.
یافته‌ها: بر اساس نتایج، امکان مقایسه اتصالات درون شبکهای برای 5 شبکه حالت استراحت وجود داشت که در شبکه‌های N1 و N5 تفاوت معناداری مشاهده شد. علاوه بر آن بررسی اتصالات بین شبکهای نشان داد که ارتباط زوج شبکه‌های N2-N6 و N3-N7 در حالت کم خوابی و شرایط طبیعی اختلاف معناداری دارند.
نتیجه‌گیری: وجود تفاوت آماری معنادار در اتصالات درون شبکهای هر یک از شبکه‌های بینایی و لیمبیک در حالت کم خوابی و طبیعی را میتوان ناشی از تاثیر کم خوابی بر کارکردهای شناختی حافظه و توجه برشمرد.
روش کار: در این مطالعه ما از داده‌های تصاویر تشدید مغناطیسی عملکردی حالت استراحت (rs-fMRI) جمع‌آوری شده توسط دانشگاه استکهلم جهت پروژه خواب استفاده نمودیم. این داده‌ها شامل تصاویر گرفته شده از افراد در دو حالت خواب کامل و محرومیت نسبی از خواب بود. جهت تحلیل تصاویر و مطالعه تفاوت‌های بین دو حالت، نرمافزار FSL را به کار بردیم. بدین منظور ابتدا با انجام آنالیز ICA بر روی تصاویر rs-fMRI، مولفه‌های مستقل مکانی به صورت گروهی استخراج گردیدند و در ادامه مولفه‌های به دست آمده به هفت شبکه مغزی معرفی شده در اطلس Yeo_7networks تخصیص داده شدند.
یافته‌ها: بر اساس نتایج، امکان مقایسه اتصالات درون شبکهای برای 5 شبکه حالت استراحت وجود داشت که در شبکه‌های N1 و N5 تفاوت معناداری مشاهده شد. علاوه بر آن بررسی اتصالات بین شبکهای نشان داد که ارتباط زوج شبکه‌های N2-N6 و N3-N7 در حالت کم خوابی و شرایط طبیعی اختلاف معناداری دارند.
نتیجه‌گیری: وجود تفاوت آماری معنادار در اتصالات درون شبکهای هر یک از شبکه‌های بینایی و لیمبیک در حالت کم خوابی و طبیعی را میتوان ناشی از تاثیر کم خوابی بر کارکردهای شناختی حافظه و توجه برشمرد.
واژه‌های کلیدی: محرومیت خواب، کارکردهای شناختی، اتصالات شبکهای مغز، تصویربرداری عملکردی حالت استراحت مغز
نوع مطالعه: پژوهشي اصیل |
موضوع مقاله:
مدل سازی شناختی، پردازش سیگنال و تصویربرداری مغز
دریافت: 1400/6/20 | پذیرش: 1401/6/14 | انتشار: 1402/4/19
دریافت: 1400/6/20 | پذیرش: 1401/6/14 | انتشار: 1402/4/19
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |