1- دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی، واحد زرند، دانشگاه آزاد اسلامی، زرند، ایران
2- عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان، یاسوج، ایران
3- کارشناسی علوم تربیتی، گروه علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، زنجان، ایران
4- استادیار سنجش و اندازهگیری، گروه روانشناسی شناختی، موسسه آموزش عالی علوم شناختی، تهران، ایران
چکیده: (1104 مشاهده)
مقدمه: عوامل متعددی در اعتیاد جوانان مؤثرند که در تعامل با یکدیگر منجر به شروع مصرف و سپس اعتیاد میشوند؛ بنابراین هدف مطالعه حاضر بررسی نقش نگرانی، نشخوار فکری و ناگویی هیجانی در پیشبینی اعتیادپذیری به مواد دانشآموزان بود.
روش کار: در این مطالعه توصیفی_تحلیلی از نوع همبستگی، از بین کلیه دانشآموزان پسر دوره دوم متوسطه شهر زرند کرمان در سال تحصیلی 1399-1398، تعداد 260 نفر بر اساس جدول گرجسی مورگان به روش نمونهگیری خوشهای چند مرحلهای انتخاب شد. دانشآموزان پرسشنامههای نگرانی میر و همکاران (1990)، نشخوار فکری Morrow وNolen-Hoeksema (1991)، ناگویی هیجانیBagby و همکاران (1994) و گرایش به اعتیاد فرچاد (1385) را تکمیل نمودند. دادهها با نرمافزار SPSS-22 به وسیله آزمونهای همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چند متغیره تحلیل شدند.
یافتهها: نتایج نشان داد همبستگی بین نشخوار فکری با گرایش به اعتیاد مثبت و معنادار (622/0=r و 01/0>P)، نگرانی با گرایش به اعتیاد مثبت و معنادار (597/0=r و 01/0>P) و ناگویی هیجانی با گرایش به اعتیاد مثبت و معنادار (580/0=r و 01/0>P) بود. همچنین دشواری در تشخیص احساسات (05/0 P<،128/0=β)، دشواری در توصیف احساسات (01/0 P<،292/0=β)، تفکر با جهتگیری خارجی (01/0P< ،289/0=β)، نگرانی عمومی (01/0P< ،536/0=β)، فقدان نگرانی (01/0p<،173/0-=β)، پاسخهای نشخواری (01/0 P<،359/0=β) و پاسخهای منحرفکننده حواس (01/0 P<،345/0=β) گرایش به اعتیاد را پیشبینی میکند.
نتیجهگیری: نتایج پژوهش بر اهمیت مؤلفههای شناختی (نگرانی و نشخوار فکری) و هیجانی (ناگویی هیجانی) در گرایش به اعتیاد دانشآموزان تأکید میکند، لذا توسعه و گسترش برنامههای پیشگیری با تقویت مهارتهای شناختی و هیجانی برای مقابله با اعتیاد از سطح مدارس میتواند به عنوان یک راهکار مهم به سیاستگزاران و مجریان برنامههای بهداشتی_اجتماعی توصیه گردد.
نوع مطالعه:
پژوهشي اصیل |
موضوع مقاله:
روان شناسی شناختی دریافت: 1400/6/18 | پذیرش: 1400/9/15 | انتشار: 1400/2/20